Siatka Amslera to prosta metoda diagnozowania uchybień w obrębie funkcjonowania siatkówki oka oraz nerwu wzrokowego. Dzięki temu, że test ten może być wykonywany bez konieczności wizyty u lekarza, jesteśmy w stanie samodzielnie przeprowadzić wstępną diagnozę występowania u nas schorzenia, jakim jest zwyrodnienie plamki żółtej. Na czym polega test Amslera i jak często należy go robić?
Co to jest test Amslera?
Test Amslera to narzędzie diagnostyczne, które wykorzystywane jest zarówno przez okulistów, jak i pacjentów w celu wykrycia problemów ze wzrokiem. Jego wynik może wskazywać na uszkodzenia w obrębie centralnej części siatkówki oka, jaką jest plamka żółta. 1 Ewentualne nieprawidłowości wykryte w przeprowadzonym teście mogą wskazywać na występowanie zwyrodnienia plamki żółtej lub innych schorzeń dotyczących jakości naszego wzroku. Mowa tutaj o takich dolegliwościach jak ostra neuroretinopatia plamkowa czy centralna chorioretinopatia surowicza. 2
Test na zwyrodnienie plamki żółtej jest prosty w użyciu i szeroko dostępny, dzięki czemu może być wykonywany samodzielnie w domu. Metoda ta pozwala na regularną kontrolę występowania ewentualnych nieprawidłowości w obrębie pracy siatkówki oka, dzięki czemu pacjent jest w stanie sam postawić sobie wstępną diagnozę i udać się w odpowiednim czasie do lekarza, w celu jej weryfikacji.
Struktura Testu Amslera jest prosta i składa się z połączonych ze sobą kwadratów o jednakowych wymiarach 0,5 cm, które razem tworzą większy kwadrat o rozmiarze 10 cm na 10 cm. Poszczególne elementy siatki zbierają się w jej centralnym punkcie, jakim jest niewielki czarny kwadrat lub kropka. Dostępnej na naszej stronie siatki Amslera można używać jako narzędzia diagnostycznego online, ale również pobrać i wydrukować. Pozwoli to regularnie sprawdzać z jej pomocą jakość swojego wzroku, gdy tylko poczujemy taką potrzebę.
Jak używać testu siatki Amslera?
Test Amslera jest bardzo prosty w użyciu, a samodzielne przeprowadzenie z jego pomocą procesu diagnostycznego zajmuje nie więcej niż kilka minut.
Przed przeprowadzeniem diagnozy należy zapewnić sobie naturalne oświetlenie, ponieważ zbyt jasne światło mogłoby zaburzać widziany przez nas obraz. W przypadku regularnego noszenia okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych należy założyć je również w trakcie wykonywania testu.
Test Amslera w formie PDF gotowy do wydrukowania dostępny jest do pobrania tutaj.
Gdy test online lub ten wydrukowany na papierze jest już przygotowany, należy umieścić go około 35-40 cm od oczu, czyli mniej więcej na odległość dwóch dłoni dorosłej osoby. Następnie należy sprawdzić oddzielnie jakość widzenia w jednym i drugim oku. Aby to zrobić trzeba zasłonić jedno oko ręką, jednocześnie sprawdzając jakość widzenia drugiego oka i odwrotnie. W trakcie przeprowadzania testu należy skupić wzrok na centralnym punkcie siatki i odpowiedzieć sobie na kilka pytań:
- Czy któraś z widocznych linii jest nieregularna, falista lub zniekształcona?
- Czy niektóre pola w siatce nie są kwadratami lub mają inne wymiary?
- Czy w obrębie siatki pojawiają się puste pola lub dziury?
- Czy jakieś boki i rogi siatki nie są widoczne podczas skupiania wzroku na centralnym jej punkcie?
Jeżeli w trakcie wykonywania testu choć raz padła odpowiedź: tak, to może to wskazywać na występowanie zwyrodnienia plamki żółtej (AMD). Często towarzyszy jej rozmazanie i zniekształcenie widzianych przedmiotów, określane jako metamorfopsja. 3 W takiej sytuacji warto zapamiętać lub oznaczyć, w jakich punktach siatki zostały dostrzeżone różnice. Pozwoli to skonsultować swoje spostrzeżenia ze specjalistą i kontrolować ewentualny rozwój schorzenia, jakim jest AMD.
Co jeżeli uzyskałem dodatni wynik testu Amslera?
Za dodatni wynik testu można uznać występowanie choć jednej odpowiedzi twierdzącej na postawione pytania. Dostrzeganie jakichkolwiek nieregularności w siatce może wiązać się z zaburzeniami w obrębie plamki żółtej lub innymi chorobami wzroku. W takiej sytuacji konieczna jest konsultacja z okulistą, który poprzez wykonanie dodatkowych testów będzie w stanie potwierdzić lub wykluczyć tę diagnozę.
Warto pamiętać, że Test Amslera wykonywany w domu może nie być w stanie wykryć zwyrodnienia plamki żółtej na bardzo wczesnym etapie zaawansowania. Badania potwierdzają, że około połowa martwych punktów występujących w obrębie wzroku nie jest identyfikowana z jego pomocą. 4
Z tego względu nawet gdy wynik testu jest ujemny, a mamy wątpliwości co do jakości naszego widzenia, warto udać się do okulisty.
Jak często wykonywać taki test?
Jeżeli chcemy na bieżąco kontrolować ewentualne zmiany pojawiające się w obrębie naszego wzroku, to test na zwyrodnienie plamki żółtej powinniśmy wykonywać codziennie. Jeśli natomiast jest to dla nas zbyt duża częstotliwość, to w większości przypadków wykonywanie tego badania na oczy raz w tygodniu powinno być wystarczająco skuteczne by wykryć ewentualne zmiany i nieprawidłowości.
Szczególnie ważne jest dbanie o regularność przeprowadzania Testu Amslera wśród osób, które przekroczyły 50 rok życia. Wiąże się to z tym, że wraz z wiekiem nasila się ryzyko występowania problemów i zaburzeń dotyczących struktury oka, a zwłaszcza jego siatkówki.
Podsumowanie
Siatka Amslera to skuteczne narzędzie diagnostyczne, dzięki któremu jesteśmy w stanie wykryć nieprawidłowości związane z jakością widzianych przez nas obrazów.
Warto jednak pamiętać, że samodzielne przeprowadzenie Testu Amslera nie zwalnia nas z regularnych wizyt u specjalisty. Wszystkie wątpliwości oraz nieprawidłowości pojawiające się w związku z pracą naszych oczu należy skonsultować z okulistą.